Criminele uitbuiting: het verhaal van Jens (17)

De 17-jarige Jens was nooit een echte hoogvlieger op school, maar het is zijn docenten opgevallen dat hij sinds 2 maanden ineens heel hoge cijfers haalt. Dat is aan de ene kant natuurlijk mooi, maar daarbij ontwijkt Jens het contact met docenten én hij gaat met andere jongens om dan de vaste vriendengroep die hij daarvoor had. Toen de mentor ernaar vroeg, reageerde Jens boos. Waarom zijn hoge cijfers ineens een probleem?

Dit is mensenhandel, omdat: het blijkt dat Jens gechanteerd wordt door een oudere man. In ruil voor coke om zijn schoolprestaties op te krikken, moet Jens criminele activiteiten verrichten. Als Jens ermee wil stoppen, dreigt de man naar zijn ouders te stappen.

Herken en stop criminele uitbuiting

Vooral jongeren worden momenteel slachtoffer van criminele uitbuiting. Daders zoeken hun slachtoffers uit op kwetsbaarheid, bijvoorbeeld door hun leeftijd, een lichte verstandelijke beperking, problemen thuis of schulden. Ze worden geronseld via bijvoorbeeld hangplekken, maar ook via sociale media.

Signalen criminele uitbuiting

• Lichamelijke klachten (gespannen of angstig, vermoeid en/of vermagerd)
• Mentale klachten (snel wisselende emoties, mishandeling of zelfverwonding, depressief, geen realistisch zelfbeeld)
• Verandering gedrag (liegen, afkeer van netwerk, afwijkende normen, durft/kan geen grenzen aangeven)
• Het slachtoffer is beschermend tegenover nieuwe vrienden en kennissen/doet er geheimzinnig over
• Crimineel gedrag (zoals afsluiten van vele telefoonabonnementen, nieuwe bankrekeningen openen en illegale goederen beheren, verhandelen of vervoeren)
• Sprake van chantage/bedreiging en/of een machtsrelatie
• Verslechterd functioneren en werk- en schoolverzuim
• Het slachtoffer gaat om met mensen die crimineel gedrag vertonen
• Het slachtoffer wordt gehaald en gebracht door derden
• Het slachtoffer heeft onverklaarbare schulden
• Vaak onduidelijk of het een dader of slachtoffer is