Pieter: “Ik vind het achteraf moeilijk te begrijpen dat ik zo ver ben gegaan. Ik ben niet zo’n prater en uitte mijn emoties door te schreeuwen. Het werd steeds erger en tijdens een woedeaanval sloeg ik mijn vriendin zelfs. Ik schaamde me kapot en beloofde dat het nooit meer zou gebeuren. Maar ik kon mijn belofte niet waarmaken. Mijn dochter Suzan werd steeds angstiger en haalde slechtere cijfers op school. Toen de leerkracht van Suzan dit met ons besprak en inging op zijn zorgen voor haar welzijn, besefte ik pas dat mijn woede-uitbarstingen niet vanzelf zouden stoppen. Ik moest hulp zoeken om te voorkomen dat het zou escaleren. De leerkracht wees mij op Veilig Thuis Utrecht. Met lood in mijn schoenen heb ik de telefoon gepakt. Inmiddels gaat het met hulp weer goed met ons. Ik heb nog wel eens woorden met mijn vriendin, maar ik ga niet meer door het lint. En zeker niet waar mijn dochter bij is.”
In bovenstaand voorbeeld zijn er twee ‘helden’: de leerkracht en Pieter zelf. De leerkracht omdat hij het onderwerp bespreekbaar maakte met Pieter. Pieter zelf omdat zijn verantwoordelijkheid nam. Getuige zijn van huiselijk geweld tussen ouders valt onder kindermishandeling. Net als geestelijke of lichamelijke verwaarlozing en mishandeling en seksueel of online misbruik.
Bijna altijd is hulp van buiten nodig om kindermishandeling te laten stoppen. Eén persoon die in actie komt is vaak genoeg. De meeste meldingen van kindermishandeling komen bij Veilig Thuis Utrecht via de politie binnen. Wij zien dat het onderwijs terughoudend is in het contact opnemen met Veilig Thuis Utrecht bij vermoedens van kindermishandeling. Maar als niemand wat doet, gaat de mishandeling gewoon door.
Wat zijn de mogelijke oorzaken van die terughoudendheid? We bespreken er drie.
“Ik wil de band met ouders niet op het spel zetten”
Wij horen vaak van leerkrachten dat zij bang zijn het goede contact met ouders te verliezen als zij hun zorgen over een kind met hen gaan bespreken. Bespreek met hun daarom zo vroeg mogelijk deze zorgelijke signalen rondom een kind. Of ga in gesprek met het kind zelf. Een open en gelijkwaardig gesprek met de ouders over wat je als leerkracht merkt aan het gedrag van de leerling kan veel spanning en misverstanden voorkomen. Bespreek wat afwijkt van het ‘normale’ gedrag van het kind op school en of de ouders deze verandering thuis ook hebben gemerkt. Het is van groot belang om het gesprek te onderbouwen met concrete feiten over het gedrag van het kind. Zo kun je in een vroeg stadium voorkomen dat de situatie escaleert. Hierbij geldt het principe: één signaal is een reden om oplettend te zijn, meerdere signalen zijn een reden voor zorg. Je mag ons ook bellen om advies te vragen over hoe je een gesprek met ouders of het kind kunt voeren. Daar zijn we juist voor. Belangrijk om te weten: een advies geven is niet hetzelfde als een melding doen.
“Als ik bel met Veilig Thuis Utrecht doe ik een melding”
Je kunt Veilig Thuis Utrecht ook bellen voor advies. Dat is dus iets anders dan een melding doen. Als je ons om advies vraagt, willen wij weten wie we aan de lijn hebben. Je hoeft niet te zeggen over wie het gaat. Bel je later terug, dan kunnen wij alle informatie erbij pakken door op jouw naam te zoeken. Omdat wij verder niet in actie komen als je ons om advies vraagt, zullen we zelf ook geen contact met jou opnemen. Tenzij we dat hebben afgesproken. Als je ons belt, mag je ook altijd vragen naar degene met wie je gesproken hebt.
Juist als je twijfelt is het belangrijk dat je in gesprek komt met ons. Misschien is er geen verdere actie nodig en is het gesprek over jouw zorgen al genoeg. Maar als er wel sprake is van onveiligheid, dan stopt dit vaak niet vanzelf. Wij luisteren naar je verhaal, denken mee en geven je advies over wat je zelf kunt doen. We hebben liever dat je te vaak belt dan te weinig.
“Het heeft geen zin om Veilig Thuis Utrecht te bellen. Je hoort toch nooit meer wat.”
Bij een melding registreert Veilig Thuis Utrecht jouw naam en die van de mensen over wie de melding gaat. Ook houden we bij welke stappen we ondernemen. Wij informeren je of de melding wel of niet in behandeling is genomen en zo ja door wie: het lokale team van de gemeente of het onderzoeksteam van Veilig Thuis Utrecht. Als wij zelf in gesprek gaat met het gezin, laten wij je weten wat hieruit voortkomt. Omdat wij ons aan de privacywet moeten houden, is deze informatie niet inhoudelijk. Een voorbeeld hiervan uit een brief is: “Op grond van de veiligheidsbeoordeling van uw melding heeft Veilig Thuis besloten de melding over te dragen aan het lokaal team dat werkzaam is in de wijk waar de betrokkenen woonachtig zijn. Zij zullen contact opnemen om de melding te bespreken en gezamenlijk te bekijken wat er nodig is om de zorgen weg te nemen. Hiermee eindigt de betrokkenheid van Veilig Thuis.”
Veilig Thuis Utrecht kan jou ook zelf benaderen
Wanneer Veilig Thuis Utrecht de melding zelf oppakt, kan het zijn dat wij jou zelf benaderen voor informatie over een leerling. Dat doen wij bijna altijd telefonisch. Informatie-uitwisseling is een belangrijk onderdeel van ons werk en wij zijn als organisatie wettelijk bevoegd om informatie op te vragen. De medewerker licht het verzoek zo toe, dat jij kunt bepalen welke gegevens relevant zijn voor ons en welke niet. Je hoort ook of betrokkenen op de hoogte zijn dat jij wordt benaderd en hoe hun reactie daarop was. Je kunt de informatie schriftelijk of telefonisch aanleveren. Belangrijk is dat je verifieert of de tekst is zoals jij het bedoeld hebt en of deze feitelijk en objectief is. Wij delen jouw informatie namelijk met het gezin.
Er zijn scholen die ervaren hebben dat Veilig Thuis Utrecht anders handelt dan hierboven beschreven is. Hierdoor kan er een drempel zijn ontstaan om contact met ons op te nemen. We horen graag van jou als dit het geval is. Zo kunnen we onze samenwerking verbeteren. Dus wanneer je vragen hebt of een situatie of een proces wilt bespreken, voel je dan uitgenodigd om contact met ons op te nemen via de drie contactpersonen primair onderwijs: