Tips voor professionals

Het is moeilijk om te praten over huiselijk geweld, kindermishandeling, ouderenmishandeling of mensenhandel. Gevoelens van schaamte en angst bij slachtoffers, plegers en andere leden van het gezin overheersen.

Alle tips op een rij

Aandacht en jouw luisterend oor kunnen ervoor zorgen dat mensen zich veilig voelen om hun verhaal kwijt te kunnen. Ook informatiemateriaal in een wachtkamer of een centrale ruimte kan de drempel verlagen om te praten. Vraag ons naar de mogelijkheden.

Stel vragen

Vaak gaan cliënten, patiënten of leerlingen pas met jou in gesprek over problemen en eventueel geweld of verwaarlozing als je er rechtstreeks naar vraagt. Als het lukt om in gesprek te komen, stel dan vragen om het probleem helder te krijgen:

hoe bedreigend is de situatie, moet er acuut actie worden ondernomen?
wat is de aanleiding voor geweld?
is het de eerste keer of is er vaker geweld gebruikt?
bij ouders of verzorgers: hoe is de situatie van de kinderen?
is er iemand met wie hij of zij kan praten over geweld?
welke hulpverlening is er al?

Als je een vertrouwelijk gesprek hebt met iemand informeer hem of haar dan dat:

je beroepsgeheim hebt
geweld nooit gerechtvaardigd is en verboden is bij wet
het meer voorkomt en dat hij of zij dus echt niet de enige is
het niet vanzelf overgaat
er goede hulpverleningsmogelijkheden zijn

Wees concreet en transparant

Zorg dat je in gesprek feitelijk benoemt wat je waarneemt en ga hierover het gesprek aan. Zorg ervoor dat je zelf geen invulling geeft aan het zichtbare gedrag. Daarmee voorkom je vaak een welles-nietessituatie. Dus in plaats van in huis is het een troep zeg je bijvoorbeeld: ik zie dat er heel veel vaat op het aanrecht staat.

Zorg altijd dat je transparant bent in jouw contact met je cliënt/patiënt/leerling. Leg uit wat je gaat doen en waarom en breng dit in direct verband met jouw zorgen! Enkele tips:

‘Omdat ik me zorgen maak over… ben ik van plan om’
Vraag om een reactie: ‘Wat vind je er van dat ik…’
In geval van een negatieve reactie: kijk of je aan de bezwaren tegemoet kunt komen. Lukt dat niet, weeg de bezwaren dan af tegen de ernst van de situatie en kom tot een besluit en wees hier open.
‘Ik heb goed begrepen dat je… maar omdat ik me echt grote zorgen maak over jouw situatie / de situatie van jouw kinderen ga ik toch…’
Neem moeilijke beslissingen niet alleen: vraag advies aan een collega of een medewerker van Veilig Thuis Utrecht
Leg jouw acties en besluiten zorgvuldig vast in het dossier

Professional met een medische achtergrond?

Onze arts-assistenten of vertrouwensartsen zijn bereikbaar voor advies of om te overleggen. Dat kan ook anoniem.

0800 – 2000

Veiligheidsplan

Wanneer er sprake is van onveiligheid in een (thuis)situatie, kan Veilig Thuis Utrecht voorwaarden stellen aan de opvoed- of leefsituatie. Deze voorwaarden beschrijven veiligheidsdoelen. Als deze doelen zijn behaald, is de situatie naar ons oordeel ‘veilig genoeg’. De medewerker van Veilig Thuis Utrecht bespreekt de voorwaarden met de mensen bij wie het thuis niet veilig genoeg is en vraagt hen een veiligheidsplan te maken.

Het maken van een veiligheidsplan is onderdeel van de landelijke visie op gefaseerde ketenzorg. Dit format sluit ook aan bij de SAVE-werkwijze. In het plan staan afspraken waaraan iedereen wordt gevraagd zich te houden en die nodig zijn om de veiligheid te herstellen. Deze afspraken zorgen ervoor dat het thuis weer veilig wordt en blijft. Bij het maken van een plan kunnen de gezinsleden zich laten ondersteunen door hun sociaal netwerk, door een buurt- of wijkteam of andere betrokken hulpverleners.

Wat zet je in het plan? En wat niet? Hoe uitgebreid moet het zijn? Om je te helpen is er een format Veiligheidsplan beschikbaar.

Overige tips

Beoordelen en aanpakken van (ex-)partnergeweld
Hoe weet je als professional of gedrag in een relatie over een grens gaat? Wat te doen als er sprake lijkt te zijn van (ex-)partnergeweld? Hoe maak je het bespreekbaar? RelatieWijs is een hulpmiddel bij het doorlopen van alle stappen van de meldcode. RelatieWijs helpt bij het verzamelen van signalen en het beoordelen van relationeel (grensoverschrijdend) gedrag vanuit objectiveerbare criteria.

Academie voor Praten met Kinderen
Met de Academie voor Praten met Kinderen helpt Marike van Gemert professionals die werken met kinderen en gezinnen om zorgvuldig het gesprek met kinderen aan te gaan bij (vermoedens van) kindermishandeling, zodat zij bijdragen aan een veilige wereld voor kinderen.

Je vindt meer informatie op haar website of lees alvast haar reader om goed voorbereid een gesprek te kunnen aangaan als je je zorgen maakt om een kind.